زندگینامه، آثار و اندیشه‌های جامع استاد شهید مرتضی مطهری

معرفی انتشارات صدرا (مرکز نشر آثار استاد مطهری)

انتشارات صدرا به همت شهید آیت‌الله مرتضی مطهری در سال 1357 و در اواخر حیات ایشان تاسیس شد تا از بی‌نظمی و كارهاي بدون مجوز در نشر آثار ایشان جلوگیری شود. تعداد 29 مجلد از حدود 150 مجلد از آثار استاد در زمان حیات ایشان به چاپ رسید که از آن جمله می‌توان به کتاب‌های جاذبه و دافعه علی (ع)، داستان راستان، عدل الهی، ده گفتار، بیست گفتار، علل گرایش به مادی‌گری، سیری در نهج‌البلاغه، امدادهای غیبی در زندگی بشر، خدمات متقابل اسلام و ایران و… اشاره کرد. پس از شهادت آن استاد فرزانه، آثار به‌جامانده از ايشان که در قالب سخنرانی‌ها، درس‌ها و یادداشت‌های موجود بود، به همت “شورای نظارت بر نشر آثار استاد شهید مطهری” تنظیم و به چاپ رسیده است. لازم به ذکر است که تمامی این آثار با رعایت امانت‌داری و دقت تمام، “عینا” تبدیل به نسخه مکتوب شده است.  

در ادامه این صفحه با مهم‌ترین محصولات و خدمات انتشارات صدرا (مرکز نشر آثار استاد شهید مرتضی مطهری) آشنا خواهیم شد.

محصولات انتشارات صدرا

تمامی کتاب های شهید مطهری که با احتساب مجلدات یادداشت‌های استاد مطهری 142 جلد است، به انضمام  مجموعه آثار طرح زرکوب، دوره‌های کامل، فلسفی و غیرفلسفی و برخی کتب مرتبط و درباره استاد مطهری تاکنون توسط انتشارات صدرا به چاپ رسیده است که نزديك به 200 جلد می‌باشد. در این میان برخی از کتب استاد بیش از سایر آثار مورد اقبال مخاطبان قرار گرفته است که از آن جمله می‌توان به عناوین جاذبه و دافعه علی (ع)، داستان راستان، حماسه حسینی، انسان کامل، خدمات متقابل اسلام و ایران، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، نظام حقوق زن در اسلام، مسئله حجاب و هدف زندگی اشاره نمود.

همچنین علاوه بر آثار مکتوب، بخشی از سخنرانی های استاد مطهری در قالب فلش‌های 16 گیگابایتی عرضه شده که شامل 306 ساعت سخنرانی ايشان در زمان‌ها و مناسبت‌های مختلف بوده و مناسب علاقه‌مندان به آثار صوتی این عالم ربانی می‌باشد.

دوره‌های آثار استاد مطهری

یکی از مجموعه‌های پرطرفدار و مورد پسند مخاطبان در سایت انتشارات صدرا ، دوره‌های آثار استاد شهید مطهری است که عبارتند از: “دوره کامل آثار“، “دوره آثار فلسفی” و “دوره کامل آثار غير فلسفی“. این مجموعه‌ها توسط انتشارات صدرا گردآوری شده و به تعداد محدود موجود می‌باشد. لازم به ذکر است که قیمت تمام شده یک دوره،  بسیار مناسب‌تر از حالتی‌ است که هر یک از کتب دوره به صورت جداگانه توسط مخاطبان خريداري شود؛ چراکه برخی از کتب دوره در سالهاي اخير به چاپ رسیده و قیمت آن کمتر از قیمت حال حاضر آن‌ها می‌باشد.

دوره كامل آثار استاد مطهری

دوره کامل آثار استاد مطهری شامل 124 جلد کتاب بوده و تمام آثار مکتوب ايشان (غير از مجموعه يادداشتهاي استاد مطهري) را دربر می‌گیرد. کتب این دوره در 12 بخش «سیره معصومین و اولیاء و بزرگان»، «اخلاق، تربیت و عرفان»، «اجتماعی و سیاسی»، «گفتارها»، «حقوق زن»، «اصول عقاید»، «تاریخ»، «فلسفه تاریخ»، «آشنایی با علوم اسلامی»، «تفسیر قرآن»، «اقتصاد» و «فلسفه» به مخاطبان محترم عرضه شده است.

دوره آثار فلسفی استاد مطهری

دومین دوره به کتب فلسفی استاد مطهری اختصاص یافته است. این دوره شامل 25 جلد کتاب فلسفی است و تحت عنوان «دوره آثار فلسفی» به فروش می‌رسد که طبعا مورد درخواست علاقه‌مندان به فلسفه و کلام و علوم عقلی است و شامل كتابهايي مانند اصول فلسفه و روش رئاليسم و شرح مبسوط منظومه و درسهاي اسفار مي‌باشد.

دوره کامل آثار غير فلسفي استاد مطهری

سومین دوره مشتمل بر آثار کامل استاد به استثناء آثار فلسفی است. این دوره شامل 99 جلد کتاب است که علاقه‌مندان خاص خود را دارد و براي عموم مردم مناسب‌تر است.

سیر مطالعاتی کتاب‌های شهید مطهری

یکی از خدمات ارائه شده در وبسایت انتشارات صدرا، ارائه سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری است. در این سیر مطالعاتی تمام کتب استاد مطهری دسته‌بندی موضوعی شده و در هر موضوع، کتاب‌های مربوط به آن پیشنهاد گرديده است. علاقه‌مندان به آثار استاد مطهری می‌توانند با مطالعه کتاب‌های مورد علاقه و تخصص خود در هر بخش، به اطلاعات و معلومات خویش در آن بخش عمق ببخشند.

از مزایای سیر مطالعاتی می‌توان به انتخاب مناسب‌ترین کتاب برای شروع مطالعه، مطالعه منظم و هدفمند، درک عمیق‌تر از محتوای هر کتاب و… اشاره نمود.

انتشارات صدرا به عنوان مرکز نشر آثار استاد شهید مطهری، مسیرهای مطالعاتی متنوعی را معرفي كرده است. چند مورد به عنوان نمونه ذكر مي‌شود:

فلسفه: از مسئله شناخت تا نقدی بر مارکسیسم

اقتصاد: از مسئله ربا و بانک (به ضمیمه مسئله بیمه) و نظري به نظام اقتصادي اسلام تا اقتصاد تطبیقی

فلسفه تاریخ: از نبرد حق و باطل تا جامعه و تاریخ در قرآن

حقوق زن: از نظام حقوق زن در اسلام تا زن و مسائل قضایی و سیاسی

اجتماعی و سیاسی: از احیای تفکر اسلامی تا «انحطاط و ترقی تمدن‌ها از نظر قرآن و منطق دیالکتیک»

زندگینامه استاد مطهری:

از کودکی تا جوانی شهید مرتضی مطهری

مرتضی مطهری در ۱۳ بهمن ماه سال ۱۲۹۸ شمسی در فریمان در ۷۵ کیلومتری مشهد و در خانواده‌ای مذهبی چشم به جهان گشود. او پس از گذراندن مکتبخانه و مطالعه دروس مقدماتی حوزوی زیر نظر پدر بزرگوارش در سال ۱۳۱۰ یعنی در ۱۲ سالگی برای ادامه تحصیلات حوزوی به مشهد مقدس عزیمت نمود و در حوزه علمی این شهر به تحصیل علوم دینی مشغول شد.

مطهری در سال ۱۳۱۶ یعنی در ۱۸ سالگی جهت ادامه تحصیل علوم دینی و استفاده از محضر اساتید به نام حوزه علمیه قم به این شهر هجرت کرد و ضمن درک محضر اساتیدی همچون آیت الله العظمی بروجردی، امام خمینی (ره)، حاج میرزا علی آقا شیرازی و علامه سید محمد حسین طباطبایی به اندیشه و معرفت دینی خود عمق بخشید.

مهاجرت استاد مطهری به تهران

آیت الله مطهری با اندوخته علمی حاصل از ۱۵ سال تحصیل و تدریس در حوزه علمیه قم و کسب درجه اجتهاد از فقهای برجسته آن روزگار در سال ۱۳۳۱ به تهران مهاجرت کرد و در مدرسه مروی به تدریس علوم اسلامی پرداخت. استاد مطهری در سال ۱۳۳۴ در آزمون پذیرش استاد دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران که امروزه با نام دانشکده الهیات و معارف اسلامی شناخته می‌شود، شرکت کرد و با موفقیت در این آزمون به تدریس در این دانشکده مشغول شد.

نقش استاد مطهری در تاسیس حسینیه ارشاد 

وی با محافل مذهبی اعم از سنتی و روشنفکر نیز ارتباط برقرار کرد و تلاش علمی خود را در پاسخ به نیازهای فکری نسل جوان صرف نمود. نسلی که از یک سو تحت تاثیر افکار مارکسیستی هدایت شده از سوی حزب توده و احزاب چپ‌گرای دیگر قرار داشت و از سوی دیگر رژیم پهلوی با ابزار تبلیغاتی خود او را به سمت بی‌بندوباری و فساد اخلاقی سوق می‌داد. شهید مرتضی مطهری برای تحقق این هدف متعالی علاوه بر تدریس در دانشگاه و ایراد سخنرانی در جلسات نقد و بررسی انجمن اسلامی مهندسین و انجمن اسلامی پزشکان در سال ۱۳۴۶ به تاسیس حسینیه ارشاد به عنوان پایگاهی برای جذب نسل جوان و نشر معارف اسلامی اقدام نمود. شهید مطهری در سال‌های فعالیت در این حسینیه سخنرانی‌های بسیاری را ایراد نمود که بعدها در قالب کتاب در اختیار علاقمندان قرار گرفت. از جمله این کتاب‌ها می‌توان به کتاب حماسه حسینی (جلد اول) اشاره کرد که شامل چندین جلسه سخنرانی استاد مطهری در سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۴۹ در حسینیه ارشاد است.

فعالیت‌های انقلابی استاد مرتضی مطهری

آیت الله مطهری در کنار فعالیت‌های علمی در عرصه مبارزه با رژیم شاه نیز پا به پای استاد عالی‌قدر خود یعنی امام خمینی (ره) پیش می‌رفت. به گونه‌ای که در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به خاطر ایراد سخنرانی در حمایت از امام خمینی و قیام خونین ۱۵ خرداد از سوی ماموران رژیم دستگیر و به زندان موقت شهربانی انتقال داده شد. همکاری با «جمعیت‌های مؤتلفه اسلامی» و صدور اعلامیه مبنی بر جمع اعانه برای کمک به آوارگان فلسطینی را که به دستگیری استاد انجامید، می‌توان از جمله فعالیت‌های انقلابی شهید مطهری به شمار آورد. آیت الله مطهری در سال ۱۳۵۴ از سوی رژیم شاه ممنوع المنبر گردید و در سال ۱۳۵۵ نیز به خاطر حمایت از دانشجویی که از طرف یک استاد مارکسیست با چاقو تهدید شده بود، مجبور به استعفا و کناره‌گیری از دانشکده الهیات شد.

سفر شهید مطهری به نجف اشرف و نوفل لوشاتو

استاد مطهری در سال ۱۳۵۵ به نجف اشرف مسافرت کرد و به محضر امام خمینی که در تبعید به سر می‌برد رسید. وی در سال ۱۳۵۶ جامعه روحانیت مبارز تهران را پایه گذاری نمود و در سال ۱۳۵۷ با اوج‌گیری مبارزات مردم علیه رژیم ستمشاهی برای ملاقات با امام خمینی به شهر نوفل لوشاتوی فرانسه سفر کرد و مسئولیت تشکیل شورای انقلاب از طرف امام خمینی به وی واگذار شد.

شهادت استاد مرتضی مطهری

سرانجام استاد شهید مرتضی مطهری در ساعات واپسین ۱۱ اردیبهشت سال ۱۳۵۸ در محله فخرآباد تهران که برای شرکت در جلسه‌ای در منزل دکتر صحابی حضور یافته بود، با گلوله یکی از اعضای گروهک فرقان به شهادت رسید و بدین گونه پرونده قطور حیات پربرکت این اسلام‌شناس عظیم‌الشأن و عالم فرزانه بسته شد اما خون این شهید بزرگوار مهر تاییدی شد بر آثار گران‌سنگ و انسان‌ساز او و این حقیقت را آشکار ساخت که هر چند منافقان کوردل حضور این اسوه علم و فضیلت را تحمل نکردند اما شهادت وی باعث شد که تفکر و اندیشه ناب او بیش از پیش راهگشای عاشقان حقیقت و معرفت در مسیر قرب الهی گردد.